خشکسالی در سال های اخیر، کشاورزی و تامین آب شرب لرستان را تحت تاثیر قرار داده و به همین دلیل سدسازی و تکمیل طرح های در دست اقدام این حوزه جزو مطالبات جدی مردم استان است.
به گزارش تمدن لر به نقل از ایرنا ذخیره و تامین آب، تولید برق برای مصارف صنعت، کشاورزی، گردشگری و کنترل سیلاب از اهداف ایجاد سدها می باشد که در طول تاریخ یکی از نمادهای توسعه جوامع بوده است چراکه سدها علاوه بر ذخیره سازی آب های روان، برای تامین آب بخش کشاورزی، شرب و سایر مصارف نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

رشد جمعیت شهری و افزایش مصرف منابع طبیعی، اهمیت تامین و ذخیره سازی آب مصرفی در بخش های شرب ، کشاورزی و صنعتی را دوچندان کرده و این مهم به نوعی به یکی از دغدغه‌های جدی متولیان امر تبدیل شده است.

اکنون 15 سد در لرستان با اهداف مختلف برقابی و تامین آب شرب، صنعت، کشاورزی، کنترل و مهار سیلاب و گردشگری در دست ساخت است که کارشناسان معتقدند حجم مخازن این تعداد، 900 تا یک میلیارد متر مکعب می باشد و در صورت تکمیل 30 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان را آبیاری خواهد کرد.

سدهای رودبار، بختیاری، کزنار، خان آباد، حوضیان و عالی محمود الیگودرز، آبسرده و شهید بروجردی شهرستان بروجرد، کمندان ازنا، مروک دورود، تاج امیر نورآباد، مخمکوه و زیبامحمد خرم آباد و تنگ معشوره از جمله طرح های در دست ساخت لرستان هستند.

دبی چشمه‌های لرستان 56 درصد کاهش یافت

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان گفت: دبی چشمه‌های استان در مرداد ماه امسال نسبت به بلند مدت 56 درصد کاهش یافته است و آبدهی چشمه های انتخابی حوضه کرخه در این مدت نسبت به دوره بلندمدت حدود 73 درصد کاهش یافت.

داریوش حسن نژاد گفت: همچنین دبی چشمه های انتخابی حوضه کارون بزرگ در لرستان طی مرداد ماه امسال نسبت به بلندمدت حدود 18 درصد کاهش نشان داد که این آمار نشان می دهد باید تا حد امکان، منابع آبی ، رواناب و بارندگی ها را در پشت سدها نگه داشت.

وی ادامه داد: همچنین بارش برف در پاییز سال آبی 1401_1400 نسبت به پاییز سال گذشته حدود 26 درصد کاهش یافته و پوشش برف سال آبی جاری نسبت به متوسط طول دوره آماری در فصل های پاییز و بهار به ترتیب 27 و 33 درصد کاهش و در زمستان حدود سه درصد افزایش داشته است.

حسن‌نژاد گفت: لرستان بیشترین پوشش برف را در سال های آبی 97 تا 99 داشت که با توجه به متوالی بودن این 2 سال، تاثیر قابل توجهی بر روی آبدهی چشمه های اطراف سفید کوه نشان داد.

افت چهار متری منابع آب زیرزمینی لرستان

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای لرستان نیز گفت: منابع آب زیرزمینی استان طی 20 سال گذشته به طور متوسط حدود چهار متر با حجم 225 میلیون مترمکعب افت داشته و افت سالانه سطح این منابع به طور متوسط حدود 20 سانتیمتر با حجم 11 میلیون مترمکعب گزارش شده است.

مظفر زیودار اظهار کرد: طی 20 سال گذشته بیشترین افت منابع آب زیرزمینی لرستان مربوط به دشت کوهدشت با 17 متر و حجم 95 میلیون مترمکعب و پس از آن دشت رومشکان با هشت متر و حجم 29 میلیون مترمکعب بوده است.

وی اظهار کرد: یکهزار و 663 رشته قنات با خروجی 80 میلیون مترمکعب در لرستان وجود دارد همچنین خروجی چاه‌های بهره‌بردار در این استان 700 میلیون مترمکعب است که نقش موثری در تخلیه منابع آب زیرزمینی دارند.

وی با بیان اینکه بر اساس میزان بارندگی‌ها به طور متوسط حدود یک و نیم میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر در لرستان وجود دارد بیان کرد: برداشت بیش از حد از چشمه‌، قنات‌ و چاه‌ها موجب افت منابع آبی در لرستان می شود بنابراین باید سدها را برای نگهداشت رواناب ها و بارندگی ها احداث کرد.

زیودار با بیان اینکه حدود 10 هزار و 221 دهنه چشمه با خروجی سالانه حدود 900 میلیون مترمکعب در لرستان وجود دارد تاکید کرد: به دلیل نبود سدهای کافی در لرستان، عدم امکان ذخیره آب های سطحی در این مخازن همچنین کاهش بارندگی های موجود، سال آینده با کاهش منابع آبی شدیدی روبرو خواهیم بود.

تخصیص مناسب حقابه مهمترین خواسته مردم لرستان است

نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: تخصیص حقابه به عنوان حق مسلم مردم لرستان در طول 43سال اخیر به دلیل سوءمدیریت ادا نشده به نحوی که در حال حاضر 25 درصد اراضی کشاورزی استان آبی و این میانگین در کشور 45 درصد است.

یحیی ابراهیمی اظهار داشت: اساس زندگی مردم لرستان بر پایه کشاورزی و دامپروری استوار است و به دلیل خلاء سرمایه گذاری در حوزه آب، بخش اعظم کشاورزی این استان به صورت کشت دیم می باشد و همین موضوع باعث شده است معیشت مردم در تنگنا باشد.

وی با بیان اینکه 11درصد از رواناب های کشور متعلق به لرستان است عنوان کرد: لرستان سومین استان پرآب کشور محسوب می‌شود اما حقابه به عنوان مطالبه جدی مردم این استان از سوی وزارت نیرو تخصیص نیافته است.

وی تصریح کرد: حقابه و تکمیل سدهای نیمه تمام خواسته جدی مردم لرستان در حوزه آب است که دولت باید در این زمینه ضمن تامین اعتبار برای تکمیل سدها اجرای سدهای جدید در راستای توسعه کشاورزی استان را در دستور کار قرار دهد.

حقابه، یکی از مطالبات مردم و مسوولان لرستان

استاندار لرستان نیز گفت: موضوع حقابه یکی از مطالبات مردم و مسوولان استان است که باید در مجامع مدیریتی و تصمیم‌گیری نیز پیگیری تا حق مردم استان به خوبی ادا شود.

فرهاد زیویار افزود: طرح های تامین آب در لرستان بین 10 تا 80 درصد پیشرفت کار دارند که باید تلاش کنیم با افتتاح این طرح ها یک میلیارد متر مکعب دیگر به ذخیره آب استان اضافه شود که در این صورت تا 20 سال آینده مشکلی نخواهیم داشت.

وی افزود: لرستان بیش از 10 میلیارد مترمکعب رواناب، سرچشمه و آب تولیدی دارد که 1.2 درصد آن را مصرف می کند اما برخی از استان‌های دیگر با میزان رواناب های نصف لرستان، تقریبا 2 برابر این استان مصرف آب دارند.

استاندار لرستان بیان کرد: ظرفیت سد معشوره بیش از یک میلیارد مترمکعب است همچنین ظرفیت سد بختیاری بیش از پنج میلیارد مترمکعب می باشد.

پنج هزار میلیارد تومان برای تکمیل سدهای نیمه تمام لرستان نیاز است

معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای لرستان نیز در این خصوص به ایرنا گفت: پنج هزار میلیارد تومان برای تکمیل هفت سد نیمه تمام استان با پیشرفت فیزیکی 10 تا 92 درصد نیاز است.

سیاووش زیدعلی اظهار کرد: سدهای آبسرده با 42 درصد پیشرفت فیزیکی، شهید بروجردی با 10 درصد، مخمل‌کوه 11، تاج امیر 78 درصد، عالی محمود 12، کمندان 92 و زیبا محمد با هفت درصد پیشرفت فیزیکی سدهای نیمه تمام لرستان هستند.

وی با اشاره به اینکه سدهای آبسرده ، شهید بروجردی، کمندان و مخمل‌کوه با هدف تامین آب شرب احداث خواهند شد گفت: حجم کل مخازن سدهای نیمه تمام لرستان 149 میلیون مترمکعب و حجم کل تنظیم آنها 226 میلیون متر مکعب می‌باشد.

وی افزود: سد کمندان ازنا با هدف تامین آب شرب 18 میلیون متر مکعب در سال، آبسرده و شهید بروجردی با 33 میلیون متر مکعب، مخمل‌کوه خرم آباد با 55 میلیون متر مکعب و تاج امیر دلفان با هدف تامین 2 میلیون مترمکعب آب شرب مناطق روستایی ایجاد خواهند شد.

زیدعلی ادامه داد: سدهای مروک دورود، ایوشان خرم‌آباد، حوضیان الیگودرز، هاله کوهدشت، کزنار و خان آباد الیگودرز از سال 81 تا 95 افتتاح شده اند که حجم کل مخازن آنها 208 میلیون مترمکعب و حجم تنظیم آنها 119 میلیون متر مکعب می‌باشد.

وی با اشاره به اینکه حدود 500 میلیارد تومان اعتبار برای سدهای افتتاح شده هزینه شده است افزود: تاکنون یکهزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل سدهای نیمه تمام صرف شده و پنج هزار میلیارد تومان دیگر برای اتمام آنها نیاز است.

زیدعلی گفت: سدهای کمندان ازنا و تاج امیر دلفان جزو مصوبات سفر پارسال رییس جمهور به استان می‌باشند که سال گذشته از محل اعتبارات این سفر، 70 میلیارد تومان از 170 میلیارد تومان اعتبار مصوب برای سد کمندان دریافت شد.

به گفته وی سد تاج امیر نیز 150 میلیارد تومان مصوب سفر رییس جمهور دارد که تاکنون 15 میلیارد تومان برای سد تاج امیر دریافت شده است.