بزرگنمایی:

 مردم، مجلس شورای اسلامی و قوه مجریه به طور اخص وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت صمت اضلاع تحقق بخشیدن به شعار سال هستند.

یادداشت- امین زینی‌وند؛ طی 11 سال گذشته تمرکز مقام معظم رهبری در نامگذاری سال‌ها رویکرد اقتصادی بویژه مولفه تولید است که معظم‌له در دهه 90 عمدتا شعار تولید را با یک قید و خصوصیت گره می‌زند.

بهار امسال مقام معظم رهبری در کنار مولفه تولید، دو ویژگی دانش بنیان و اشتغال آفرین را قرار می‌دهد که نشان از هدفمندی آن است و می‌توان چنین استنباط کرد که شعار سال به دنبال تولیدی رقابت‌پذیر است که سبب اشتغال نیروهای انسانی بیکار و مازاد شده و راهکار بی‌اثر کردن تحریم‌هاست.

بر این اساس می‌توان گفت حمایت تولید دانش بنیان همان حمایت از تبدیل ایده به علم است که در آن نخبگان بازیگر اصلی هستند چراکه محصول دانش‌بنیان به محصولی اطلاق می‌شود که مبتنی بر دانش باشد.

آنچه در تبیین یک محصول دانش بنیان به چشم می‌خورد، ارزان‌بودن، انطباق با نیازهای روز و توان رقابت‌پذیری با نمونه مشابه خارجی به سبب ارتقای ضریب کیفی آن است که محصول را در شمار محصولات صادراتی با ارزش افزوده بالا قرار می‌دهد.

محصول دانش‌بنیانی که بتواند مرزهای بین‌المللی را در نوردیده و خود را بی‌رقیب و ممتاز سازد علاوه بر افزایش بهره‌وری، میزان ارزآوری بالایی داشته و قوام اقتصاد و اشتغال را پایدارتر می‌کند.

مردم، مجلس شورای اسلامی و قوه مجریه به طور اخص وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت صمت اضلاع تحقق بخشیدن به شعار سال هستند.

نقش مردم

مضاف بر سرازیر کردن نقدینگی‌های مردم به سمت تولید؛ رابطه مردم با محصول یک رابطه دو سویه است بدین معنا که هرچه مرغوبیت تولید بیشتر و قیمت تمام شده آن کمتر باشد، استقبال مردم بیشتر می‌شود و هر چه خرید تولیدات داخلی و دانش‌بنیان بیشتر باشد به عینیت بخشی شعار سال کمک می‌شود و رهبر معظم انقلاب با تدبیر و دوراندیشی حمایت از تولید دانش بنیان را مطرح می‌کند که ویژگی ذاتی آن بالا بودن ضریب کیفیت و پایین بودن قیمت تمام شده آن است و این همان راهکار قوام اقتصاد با بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان در تولید دانش بنیان است.

فرهنگ غلط اصرار بر مصرف کالای خارجی در کشور وجود دارد و بخشی از جامعه بویژه قشر سرمایه‌دار به دلائل مختلف از جمله پز دادن بر استفاده از کالای خارجی حتی اگر کیفیت آن پایین باشد تاکید دارند که عادی شدن این امر ناشی از تبلیغات گسترده رسانه‌های خارجی است و برای مقابله با آن رسانه‌ها با آموزش همگانی و برانگیختن تعصب، عرق ملی در تغییر سلایق و ذائقه مردم در خرید کالا تاثیر گذارند چراکه اگر مردم به همان اندازه که در ورزش به دو تیم آبی و قرمز تعصب دارند اگر به حمایت از تولید ملی متعصب باشند، مشکلات اقتصادی از کشور رخت بر‌می‌بندد.

نقش مجلس

مجلس شورای اسلامی می‌تواند با وضع قوانین متناسب ریل‌گذاری درستی در جهت تحقق شعار سال انجام دهد که از مصادیق آن می‌توان به افزایش اعتبارات یا تخصیص صددرصدی صندوق شکوفایی و نوآوری برای تقویت همه جانبه از تولیدات دانش بنیان با هدف تبدیل ایده به علم اشاره کرد.

تصویب قوانینی در راستای فراهم آوردن تسهیل‌گری صدور مجوزهای شرکت‌های دانش بنیان، وضع قوانین معافیت‌های مالیاتی شرکت‌های دانش بنیان، اعطای وام‌های تشویقی توسط مجلس شورای اسلامی می‌تواند ریل‌گذاری مناسبی در جهت تحقق شعار سال و افزایش درصد اقتصاد کشور از محصولات دانش بنیان انجام دهد.

نقش دولت

قبل از ورود به رسالت اساسی دولت در تحقق شعار سال ذکر این نکته داخل پرانتز ضروری است که در دولت‌های گذشته، کمتر به شعار سال اهمیت داده می‌شد و فقط به نوشتن شعار سال در سربرگ ادارات و تشکیل یک جلسه فرمایشی ختم می‌شد و گواه این مدعا پایلوت بودن سه استان ازجمله لرستان در اقتصاد مقاومتی بود که رهاورد آن برای استان هیچ بود. وجه تمایز دولت ایران قوی این است که بیشتر از دولت‌های گذشته دغدغه عملیاتی شدن شعار سال را دارد و هیچ دولتی به اندازه این دولت دغدغه جامه عمل پوشیدن به سیاست‌های کلی نظام را ندارد.

روشن و مبرهن است که نقش دولت بویژه دو وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت صنعت، معدن و تجارت در تحقق شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین خطیر است و مقام معظم رهبری نیز بیشترین انتظار را از دولت دارند و قطعا دولت نیز از آنچه از توانش بر می‌آید، کوتاهی نخواهد کرد.

وقتی بحث از تولید دانش بنیان می‌شود کلیت آن با دانشگاه‌ها، بنیاد نخبگان، پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و نهادهایی چون جهاد دانشگاهی به عنوان مراکزی برآمده از بطن دانشگاه، مرتبط است چراکه این مراکز آکادمیک در تربیت، حمایت و تقویت نخبگان خلاق و صاحب ایده، به عنوان بازیگران اصلی شرکت‌های دانش بنیان، نقش بی‌بدیل دارند.  

دانشگاه‌ها با بروزرسانی رشته‌های تحصیلی مرتبط با نیاز کشور، تقویت مراکز رشد و واحدهای فناور ارتباط دادن دانشجویان با صنعت و هدایت پایان‌نامه‌های مقاطع کارشناسی ارشد و رساله‌های مقطع دکتری به سمت تولیدات فناورانه، نقش جامع و مرجع دارند چراکه خاستگاه تربیت نخبگان و فعالیت دانش بنیانی هستند.

کثرت و ظرفیت پارک‌های علم و فناوری به عنوان پل ارتباطی پژوهش‌های علمی و دانشگاهی با نیاز صنعت و در معنای عام کاربردی کردن علم و مراکز رشد با هدف حمایت و تبدیل ایده‌های علمی به محصول، زیرساخت مطلوبی در جهت تولید دانش بنیان هستند که این مراکز به لحاظ کیفیت و کمیت باید تقویت شوند.

در مقیاس استان لرستان در راستای تحقق شعار امسال می‌توان با بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان جلوی خام فروشی را گرفت و با تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های مختلف از ظرفیت‌های کشور استفاده کرد و با جلوگیری از خام فروشی بتوانیم خودمان در حوزه‌های مختلف صادر کننده باشیم.

نگارنده؛ امین زینی‌وند_ روزنامه‌نگار/پایگاه خبری تمدن لر